"Zo zie je maar hoe colleges erfelijkheidsleer van
pas kunnen komen, ook als je voor een spoorwegmaatschappij werkt."
We kennen ze allemaal:
mensen die hun leven inrichten alsof het hun werk is. Tsukuru Tazaki doet dat
en het helpt hem niet. Hij is een onthecht mens die houvast zoekt op de plek
die hij het meest liefheeft: stations. Hij zit er op een bank en staart er urenlang
naar de reizigers en de treinen die af en aan rijden. Als wij hem leren kennen is hij ingenieur en
ontwikkelt, bouwt en beheert hij de grote stations in Tokyo.
Het kleine jongetje Tsukuru is al gek op stations en hij studeert
civiele techniek met maar één doel: werken voor de grote spoorwegmaatschappijen
van Japan. Een melancholieke en kleurloze man, die op mysterieuze en op voor
hem volkomen onbegrijpelijke wijze van de ene dag op de andere is verlaten door
zijn vriendengroep van de middelbare school. Deze plotselinge afwijzing vormt
een breuklijn in zijn leven die hij gaandeweg als vanzelfsprekend beschouwt. Hij leidt een eenzaam bestaan en ziet altijd
wel een reden om zich buitengesloten te voelen. Maar op stations is alles duidelijk: treinen
stoppen exact op hun vaste plaats op het perron, er zijn aankondigingen door
luidsprekers, bellen die rinkelen en stationspersoneel dat helpt. Als een station de overgang symboliseert van
het vertrouwde naar het onbekende… dan heeft Tsukuru dat goed in de hand. Hij
rekent, plant en organiseert conflicten weg als geen ander. Het leven is een to-do-lijst en die is er om
af te vinken. Helaas levert deze aanpak in zijn persoonlijk leven geen
hoogtepunten of dieptepunten op. Zelfs
de meest alarmerende depressie is oppervlakkig. Als hij Sala ontmoet (en er een
begin van liefde is), eist zij van hem zijn verleden te onderzoeken. Hij reist
terug naar zijn geboortestad en gaat aan de slag… Als je het boek vanuit dit
perspectief leest gaat het over de
klassieke thema’s van verlangen
naar vriendschap, liefde en een verloren jeugd, maar het verhaal leest ook als
een zwarte thriller: spannend met onverwachte wendingen.
Marukami (1949) is
geboren in Japan en woont in de Verenigde Staten. Voor ons, Nederlandse lezers
is het bijzonder dat zijn verhalen zich afspelen in Japan, waar grootstedelijk
leven (er wonen in de agglomeratie Tokyo 35 miljoen mensen) en de onvervulbare
liefde voor de natuur elkaar aanvullen. Het is fascinerend om in zijn boeken te
lezen hoe weinig het leven van een West Europese dertiger verschilt van dat van een Japanse dertiger die als iedereen werkt en
woont en leeft en de liefde zoekt. Ik was laatst in Tokyo en ’t kan aan mij
liggen, maar zo zag ik het ook: jonge actieve mensen op fietsen vol kinderen.
Het leek het Vondelpark wel…